Toelichting BWV 158 en 225

Cantate Der Friede sei mit dir (BWV 158) J.S. Bach “Daarom is deze cantate, ondanks alle onbeantwoorde vragen en de kleinschaligheid, een kunstwerk van grote betekenis, waarin aan de vocale en instrumentale solisten de hoogste eisen worden gesteld.” Deze woorden zijn van Dr. Alfred Dürr (1918–1990), Bach-onderzoeker uit Göttingen. Bach heeft voor de bas (bariton) […]

Lees verder in Toelichting BWV 158 en 225

Toelichting BWV 248/1 en 63

Over de beide cantates Met de zes delen van het Weihnachts-Oratorium is de kerstmuziek van Bach nog lang niet uitgeput. Er zijn minstens twintig ‘losse’ cantates voor alle kerkelijke feestdagen rondom advent en Nieuwjaar. En dat waren er in de Lutherse traditie heel wat. Zo vierde men toen zelfs een derde kerstdag, na de twee […]

Lees verder in Toelichting BWV 248/1 en 63

Toelichting BWV 109 en Psalm 121

“Ich glaube, lieber Herr”, Cantate 109 van J.S.Bach Deze cantate schreef Bach in 1723, toen hij 38 was en zich net in Leipzig had gevestigd. Het dilemma tussen geloof en twijfel is de grondslag. De tekstdichter grijpt daarvoor terug op het evangelie van Johannes, en wel de Genezing in Kana, waarbij Jezus de zoon van […]

Lees verder in Toelichting BWV 109 en Psalm 121

toelichting cantatedienst 509

Over de cantate 148 van Bach De feestelijke cantate Bringet dem Herrn Ehre seines Namens! (BWV 148) ontstond waarschijnlijk in 1725, toen J.S. Bach (1685-1750) veertig jaar oud was. De basis van de tekst vormt een gedicht van Picander, maar is door Bach ingrijpend veranderd. Het gaat er om of de sabbat voor algehele rust […]

Lees verder in toelichting cantatedienst 509

Over Die Elenden sollen essen

“Der neue Cantor Hr. J.S.Bach, so von Cöthen hierher kommen, führte heute mit guten Applausu seine eerste Music auf.” Dit ouderwetse Duits stond in een krant in Leipzig op 30 mei 1723. Het was dus het debuut van de Thomas-cantor in de stad waar hij de rest van zijn leven zou wonen en werken. Wie […]

Lees verder in Over Die Elenden sollen essen

Schuberts Mis in G groot

“Halverwege het huisconcert waar Schubert en de bariton Vogel optraden, moesten ze stoppen, doordat zowel de twee musici als de luisteraars door tranen verstikt waren.” Aldus een brief-fragment van een van Schuberts vrienden. Het illustreert hoe in de Romantische Tijd je gevoelens op straat mochten liggen, terwijl die voordien en daarna binnenskamers werden gehouden. Bijgevolg […]

Lees verder in Schuberts Mis in G groot

Over Bach’s Johannes-Passion

In deze weken zijn in Nederland de beide Passionen van Bach veel en vaak te beluisteren. Alle uitvoeringen verschillen van elkaar. Er wordt gemusiceerd in grote of kleine bezetting, in concertzalen of kerken, met moderne of ‘authentieke’ instrumenten, als concert of ingepast in een dienst, zoals vanavond. Als toppunt van veelzijdigheid waren er in 2011 […]

Lees verder in Over Bach’s Johannes-Passion

Gedachten bij Bachs Matthäus-Passion

“In de weken voor Pasen zingt de ene helft van Nederland een Matthäus- (of Johannes-) Passion voor de andere helft.”  In die uitspraak mengt zich milde spot met verholen bewondering. Inderdaad worden  in ons land jaarlijks meer passie concerten gegeven dan waar ook ter wereld, inclusief Duitsland, Bachs vaderland. Sommigen ondergaan de uitvoering hoofdzakelijk religieus […]

Lees verder in Gedachten bij Bachs Matthäus-Passion

Buxtehude en de Bach-familie

Johann Christoph Bach (1642-1703) was een oud-oom van Johann Sebastian Bach. In de immense familie van musici die Bach heetten zijn er maar liefst vier met de voornamen Johann Christoph. Daarvan is de bovengenoemde de oudste. Zijn faam was destijds te vergelijken met die van de jongere Johann Sebastian. Zijn beroemdste werk is de cantate Meine Freundin, […]

Lees verder in Buxtehude en de Bach-familie